Якты киләчәк өчен
Сугыш чоры балаларының хатирәләрен бастыруны дәвам итәбез. 4 нче мәктәп укучысы һәм Балалар иҗаты үзәге шәкерте Даша Хлюпина хезмәт ветераны Нина Ивановна Софронованың сөйләгәнен язып алган, проект җитәкчесе - Лариса Дудакова. Мин 1931 елда Камашта тудым. Сугыш башланган елда 3 нче мәктәпнең өченче сыйныфында укый идем, аннан безне 1 нче...
Сугыш чоры балаларының хатирәләрен бастыруны дәвам итәбез. 4 нче мәктәп укучысы һәм Балалар иҗаты үзәге шәкерте Даша Хлюпина хезмәт ветераны Нина Ивановна Софронованың сөйләгәнен язып алган, проект җитәкчесе - Лариса Дудакова.
Мин 1931 елда Камашта тудым. Сугыш башланган елда 3 нче мәктәпнең өченче сыйныфында укый идем, аннан безне 1 нче мәктәпкә күчерделәр, хәзер ул дүртенче. Ә өченче мәктәпкә Мәскәү һәм Ленинградтан эвакуацияләнгәннәрне урнаштырдылар.
Сугыш вакытында икмәкне карточка белән 200 грамм бирәләр иде, без мәктәптән соң аны алыр өчен чират тордык. Мәктәпне ягып җылытырга утын юк, яза алмыйбыз - куллар күшегә, кара савыты бозланып ката. Телдән өйрәнә торган фәннәрне укытучы аңлатканны игътибар белән отып калып сөйләргә омтыла идек, чөнки өйдә дәрес әзерләргә ут юк. Дүртенче сыйныфтан винтовка төзелешен һәм атарга өйрәндек.
Уйнарга да вакыт таба идек, малайлар "сугышлы" уйный, кайвакыт аларга кызлар да кушыла. Мәктәп янында үзәнлек бар иде, ул хәзер безнең хәтердә генә калды. Анда кәүсәләре юан, ябалдашлары киң наратлар үсә, ботаклары буйлап йөгерүче тиеннәр кайвакыт безнең җилкәгә дә сикереп менәләр. Нәкъ менә шунда малайлар саклана торган хәрби штаб төзиләр, ә кораллары кулдан ясалган. Кызлар күбрәк качышлы уйнадылар.
Без ачлык, ялангачлык кичердек, туйганчы ашамаудан һәм артык физик нагрузкадан интектек. Безне табигый байлыклар коткарды - урманда җиләк, гөмбә җыя идек, балыкка йөрдек. Әле дә хәтерлим, болында кыргый суган, ашарга яраклы үләннәр шулкадәр күп була, аларны кышка да киптерә идек.
Гаиләбез ишле, биш бала, тормыш авыр. Аякларны кәгазь белән урап, чабата кидек, печән әзерлибез һәм кышын сатабыз. Әйберләр булмаганлыктан, бер табактан ашый һәм эчә идек. Мич башында берни җәйми йоклыйбыз, мендәр дә, юрган да булмады. 1943 елның октябрендә әнинең өлкән абыйсының үлгән хәбәре килде. Әбием аны кулына алып (ул укый белми иде) кочаклады, елап җибәрде һәм ай буенча шуннан аерылмады, үзе белән йөртте. Аның күз яшьләре әле дә онытылмый.
Әбием кулак нәселеннән, әйберләре таланган иде. Әмма кайберләре сакланып калган, аларны ул күрше авылга барып азык-төлеккә алыштырып кайта иде. Шунлыктан исән калдык. Әби барыбызга да, сатарга да киемнәр тегә. Мин сәгатьләр буена аның теккәнен күзәтеп утырырга ярата идем. Соңыннан үзем дә тегәргә өйрәндем.
Мин гаиләдә өлкән бала. Каникул вакытында "укытучы"лы уйныйбыз, кече сеңелләрем - укучылар, ә мин укытучы булам.
12 яшьтән колхоз эшенә йөрдем, фронт өчен уңыш җыеп җибәрүдә үземнән өлеш кертә башладым. Нәкъ шул чорда хезмәт биографиям башланды.
Мин хатирәләремне икенче Бөтендөнья сугышын күрмәгән, аның михнәтләрен үз җилкәсендә татымаган буынга багышлыйм.
Иң мөһим һәм кызыклы язмаларны Татмедиа Telegram-каналында укыгыз
-
28 гыйнвар 2021 - 14:10Covid-19дан прививка ясату өчен дәүләт хезмәтләре порталында язылырга мөмкин Язылу өчен «Covid-19дан түләүсез вакцинация» яисә «Табибка язылу» баннерының старт битен ачыгыз.2200
-
28 гыйнвар 2021 - 14:04Менделеевск районында «Бала – мөһим пассажир!» профилактик чарасы үткәрелә 2021 елның 26 гыйнварыннан 7 февральгә кадәр республика территориясендә «Бала – мөһим пассажир!» профилактик чарасы кысаларында Дәүләт автоинспекциясе хезмәткәрләре балигъ булмаган пассажирлар белән бәйле юл йөрү кагыйдәләрен бозуны профилактикалау буенча чаралар комплексын үткәрә.2100
-
28 гыйнвар 2021 - 14:03Президент Рөстәм Миңнеханов фәрманы белән 2021 ел Туган телләр һәм халыклар бердәмлеге елы дип игълан ителде Бу уңайдан «МН» редакциясе Мәдәният идарәсе һәм Халыклар дуслыгы йорты белән берлектә басмалар циклын башлый.2000
-
28 гыйнвар 2021 - 13:42КҮҢЕЛЛЕ ӘЛИФБА #8 / "Ж" хәрефе Татар әлифбасын балалар белән бергә өйрәнәбез.2400
-
28 гыйнвар 2021 - 10:30Россия пенсионерлар Союзы җирле бүлекчәсенең беренче киңәйтелгән конференциясе яңа форматта узды Район башлыгы Валерий Чершинцев, «Россия пенсионерлар Союзы» гомумрәсәй иҗтимагый оешмасының ТР буенча региональ бүлекчәсе идарәсе рәисе Любовь Мишина, Россия Пенсия фонды район Клиентлык хезмәте җитәкчесе Раушан Иштанова, учреждениеләр һәм оешмалар җитәкчеләре чараның хөрмәтле кунаклары булдылар.2400
-
28 гыйнвар 2021 - 09:29Татарстанның Менделеевск һәм Кукмара районнарында яңа прокурорларны билгеләделәр Бу турыда ТР прокурорының өлкән ярдәмчесе Руслан Галиевка сылтама белән «Татар-информ» МА яза.2500
-
27 гыйнвар 2021 - 15:59«Саулык» социаль ярдәм үзәгендә фитобар барлыкка килде Проект организмны сәламәтләндерүгә юнәлдерелгән.3500
-
27 гыйнвар 2021 - 10:42Песәйдә укучылар Бөек Ватан сугышы чорын искә алдылар 2 нче февраль — Сталинград сугышы тәмамланган көн.5200
-
28 гыйнвар 2021 - 09:311 нче мәктәптә вокал-инструменталь төркеме барлыкка килдеИҗади яшьәрне яклап Валерий Чершинцев беренче мәктәпкә бүләк әзерләде, синтезатор һәм ике электр гитарасы бүләк итте.1800
-
21 гыйнвар 2021 - 16:16Бөтендөнья татар конгрессының җирле бүлекчәсендә «перезагрузка»Халыклар дуслыгы йортында Бөтендөнья татар конгрессы Менделеевск бүлекчәсенең отчёт-сайлау җыелышы булды.9400
-
21 гыйнвар 2021 - 14:54КҮҢЕЛЛЕ ӘЛИФБА #7 / "Е" хәрефе Татар әлифбасын балалар белән бергә өйрәнәбез.13600
-
21 гыйнвар 2021 - 10:42«Алтын башак» хуҗалыгында проблемалы мәсьәләләр каралды Хакимият бинасында район башлыгы җитәкчелегендә 2020 елга «Алтын башак» ҖЧҖ эшчәнлеге буенча баланс комиссиясе утырышы булды.10600
-
22 гыйнвар 2021 - 10:48Иң яхшы Халыклар дуслыгы йорты Халыклар дуслыгы йорты директоры Фирүзә Габдрахманова сүзләренә караганда, узган елда барлык чаралар да өч күренекле дата: ТАССРның –100 еллыгын, Бөек Ватан сугышында Җиңүнең – 75 еллыгын, район оешуның 35 еллыгын бәйрәм итү кысаларында оештырылды.9700
© ТАТМЕДИА. Все материалы, размещенные на сайте, защищены законом.
Перепечатка, воспроизведение и распространение в любом объеме информации,
размещенной на сайте, возможна только с письменного согласия редакций СМИ.
При поддержке Республиканского агентства по печати и массовым коммуникациям «ТАТМЕДИА».
Наименование СМИ: Менделеевск яӊалыклары (Менделеевские новости)
№ свидетельства о регистрации СМИ, дата: ЭЛ № ФС 77 - 73819 от 28.09.2018
выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи,
информационных технологий и массовых коммуникаций
ФИО главного редактора: Искандарова Джулия Анатольевна
Адрес редакции: 423650, Республика Татарстан, Менделеевский р-н, г. Менделеевск, ул. Фомина, д. 20
Телефон редакции: (85549) 2-14-55
Политика о персональных данных
Антикоррупционная политика