Исеме кайтты еллар аша
Бөек Ватан сугышы зур булмаган Камай авылын да читләтеп узмады. Камайның 146 асыл ире яу кырында мәңгелеккә башларын салды. Исән кайтканнарын сугыш яралары, авырулар арабыздан ала торды. Без авылның соңгы ветеранын 2001 елда җирләдек. Соңгы солдат күмелмичә торып, сугыш тәмамланмый, диләр. Ә хәрби хәрәкәтләр урыннарындагы исемсез каберләрне саный китсәң... 2013...
Бөек Ватан сугышы зур булмаган Камай авылын да читләтеп узмады.
Камайның 146 асыл ире яу кырында мәңгелеккә башларын салды. Исән кайтканнарын сугыш яралары, авырулар арабыздан ала торды. Без авылның соңгы ветеранын 2001 елда җирләдек.
Соңгы солдат күмелмичә торып, сугыш тәмамланмый, диләр. Ә хәрби хәрәкәтләр урыннарындагы исемсез каберләрне саный китсәң...
2013 елның октябрендә без социаль челтәр аша түбәндәге эчтәлекле хат алдык:
"Исәнмесез! Мин Бөек Ватан сугышы елларында һәлак булганнарның исемнәрен мәңгеләштерү белән шөгыльләнәм. 2013 елның язында хәтер вахтасы барышында Смоленск өлкәсенең Демидово районы территориясендә 79 сугышчының сөякләре табылды, алар арасында Татарстанның Камай авылында туган Мулламөхәмәт Идрисов та бар. Ул 1903 елгы, сугышка Бондюг хәрби комиссариатыннан чакырылган, 1942 елның 21 октябрендә алган яраларыннан үлгән. Ихтирам белән "Патриот" эзләү отряды әгъзасы Александр Семёнов".
Хәбәрләшүебез шуннан башланды. Чыннан да, Идрисов Мулламөхәмәт Идрисович фронттан кайтмаган, аның исеме авылдагы һәйкәлдә мәңгеләштерелгән. Без якташыбызның туганнарын эзләргә керештек.
Мулламөхәмәт Камайның абруйлы гаиләсеннән була. Нәселләрен "кадый" дип йөртәләр. Димәк алар - шәригать кануннарын белүчеләр. М.Идрисов сугышка 1941 елда китә. Хатыны Нәфисә ике кечкенә баласы Галимә һәм Муллаян белән кала. Гаилә башлыгының үлүе турында хәбәр 1942 елда килә. Нәфисә апаның вафатына озак еллар узды, Галимә белән Муллаян да бакыйлыкка күчтеләр. Кызганычка каршы, аларның балалары юк иде.
Камай мәктәбенең "Каен түбә" туган якны өйрәнү түгәрәге әгъзалары Александр Семёновка шул турыда язалар. Мулламөхәмәтнең туганы Сөнгатуллина (Идрисова) Вәсимә ханымны табуларын әйтәләр.
Александр Семёнов:
"Ярдәмегез өчен рәхмәт. Вәсимә ханым, өлкән яшьтә булуы сәбәпле, килә алмастыр. Юл да ерак. Күрсәгез, шуны җиткерегез: абыйсын Смоленск өлкәсенең Демидово районында туганнар каберлегенә җирләдек. Алар чын геройлар. Ул бәрелеш Слобода районының Шишы авылы (хәзер район да, авыл да юк) янында була. Сапёрлар, танкистлар, рядовойлар һәм командирлык составы соңгы кешегәчә сугыша. Каты яраланганнар аерым санитар медицина батальонында үлә. Яу урынына 30 минут көймәдә йөзәргә, яки 3,5 км елга, күлләр, сазлыкны үтеп барырга кирәк булганлыктан, сугышчыларның җәсәдләрен "Хәтер кыры"нда җирләдек. Хәзер аннан кеше өзелми, туганнар каберлеге тере чәчәкләргә күмелгән".
"Каен түбә" түгәрәге әгъзалары Вәсимә Сөнгатуллина белән дә очрашалар. Ул туганы турында хәбәрне күз яшьләре аша тыңлый.
- Мулламөхәмәт абыйның кызы Галимә исән булса, әтисенең каберенә барыр иде, - ди Вәсимә Шәймөхәммәтовна.
Яшь буынның ватан сугышчыларының язмышларын барлавы хөрмәткә лаек. Эзләү отрядлары әгъзалары билгесез солдатлар турында мәгълүматларны бөртекләп җыялар. Без дә, "Каен түбә" түгәрәгендә туган якны өйрәнүчеләр, Камайда җирләнгән ветераннарның каберләрен тиешле тәртиптә тотарга, документларын барларга һәм архивка кертергә алындык. Бу якташларыбызның истәлекләрен мәңгеләштерүдә безнең өлешебез булачак.
Айрат Миңнәхмәтов,
Камай мәктәбенең тарих укытучысы
Иң мөһим һәм кызыклы язмаларны Татмедиа Telegram-каналында укыгыз
-
25 февраль 2021 - 10:41СалаваTIK - Әпипә Яңа видеоны карагыз, кушылып биергә һәм лайклар куярга онытмагыз!8100
-
23 февраль 2021 - 16:31Татарстан Президенты Казан Суворов хәрби училищесында булды Рөстәм Миңнеханов суворовчылар белән аралашты һәм алар белән истәлеккә фотога төште.8900
-
20 февраль 2021 - 11:27Менделеевск районыннан Курихиннар: без изгелеккә һәм яхшы кешеләргә ышанабыз Мунчада яшәүче гаилә турында региональ телеканалларда сюжет чыккач «МЯ» журналистлары да Акътәҗектә булдылар, ирле-хатынлы Оксана Михайловна һәм Павел Александрович белән аралаштылар.12400
-
19 февраль 2021 - 08:42Ковидка каршы прививка ясату өчен дәүләт хезмәте порталы аша язылырга мөмкин Бу очракта һәркем үзенә уңайлы көнне һәм вакытны сайлый ала.13900
-
18 февраль 2021 - 11:00КҮҢЕЛЛЕ ӘЛИФБА #11 / "И" хәрефе Татар әлифбасын балалар белән бергә өйрәнәбез.12000
-
17 февраль 2021 - 13:25Ислам динендә рибачылык тыелган, шуңа күрә «Ак Барс Банк», гадәти ипотекадан тыш, «Ислам Ипотекасы» дигән яңа продукт тәкъдим итә Ислам ипотекасы ул – торакны өстәмә бәя белән кичектереп түләү рәвешендә сату, сатып алуны финанслау. Әлеге продукт ислам финанс учреждениеләрендә исәп-хисап һәм аудит буенча оешма стандартлары нигезендә эшләнгән hәм Татарстан Диния нәзарәте тарафыннан расланган. Әлеге ипотеканы кемнәргә алырга мөмкинлеге һәм аны ничек рәсмиләштерергә икәнен сөйлибез.13700
-
17 февраль 2021 - 09:50«Куайринг: как экономить на приеме безналичных платежей с Делобанком Директор Делобанка Ирина Кузьмина рассказала о новом способе приема безналичных платежей.11400
-
16 февраль 2021 - 11:24СалаваTIK — Чума үрдәк Яңа видеоны карагыз, кушылып биергә һәм лайклар куярга онытмагыз!10300
-
12 февраль 2021 - 16:36Туган якны өйрәнү музеенда «Менделеевск җирендә Борис Пастернак һәм татар мәдәнияте» исемле чара уздыУл Туган телләр һәм халыклар дуслыгы елы уңаеннан язучының туган көненә багышланды.10800
-
11 февраль 2021 - 10:56С. Гассар ис. мәдәният сараенда Халыклар дуслыгы йортының һәм районда Татарстан халыклары Ассамблеясы вәкиллегенең киңәйтелгән утырышы үткәрелдеЧара «Мәдәният» милли проекты кысаларында булды. Татар, керәшен, рус, мари, удмурт, чуваш, әрмән һәм әзербәйҗан милли-мәдәни автономияләр вәкилләре зәвыклы киемнәре, җырлары һәм биюләр ярдәмендә үз мәдәниятләренең төрлелеген һәм колоритлылыгын күрсәттеләр.12200
-
20 февраль 2021 - 11:27Менделеевск районыннан Курихиннар: без изгелеккә һәм яхшы кешеләргә ышанабыз Мунчада яшәүче гаилә турында региональ телеканалларда сюжет чыккач «МЯ» журналистлары да Акътәҗектә булдылар, ирле-хатынлы Оксана Михайловна һәм Павел Александрович белән аралаштылар.12400
-
23 февраль 2021 - 16:31Татарстан Президенты Казан Суворов хәрби училищесында булды Рөстәм Миңнеханов суворовчылар белән аралашты һәм алар белән истәлеккә фотога төште.8900
-
25 февраль 2021 - 10:41СалаваTIK - Әпипә Яңа видеоны карагыз, кушылып биергә һәм лайклар куярга онытмагыз!8100
© ТАТМЕДИА. Все материалы, размещенные на сайте, защищены законом.
Перепечатка, воспроизведение и распространение в любом объеме информации,
размещенной на сайте, возможна только с письменного согласия редакций СМИ.
При поддержке Республиканского агентства по печати и массовым коммуникациям «ТАТМЕДИА».
Наименование СМИ: Менделеевск яӊалыклары (Менделеевские новости)
№ свидетельства о регистрации СМИ, дата: ЭЛ № ФС 77 - 73819 от 28.09.2018
выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи,
информационных технологий и массовых коммуникаций
ФИО главного редактора: Искандарова Джулия Анатольевна
Адрес редакции: 423650, Республика Татарстан, Менделеевский р-н, г. Менделеевск, ул. Фомина, д. 20
Телефон редакции: (85549) 2-14-55
Политика о персональных данных
Антикоррупционная политика